The European Space Agency
Απόδοση: Κυριάκος Καμπάνης
Ο πλανήτης Άρης (ο ‘κόκκινος’ πλανήτης) ανέκαθεν αποτελούσε στόχο προς εξερεύνηση, όχι όμως μόνο για το γεγονός ότι είναι ο πιο κοντινός πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να επιθυμούμε ένα τέτοιο ταξίδι οι οποίοι μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
- Η αναζήτηση της ζωής.
- Η κατανόηση της εξέλιξης του πλανήτη και της επιφάνειάς του.
- Η προετοιμασία για επανδρωμένη αποστολή.
Ψάχνοντας για ζωή στον Άρη
Ένα από τα βασικότερα ερωτήματα της ανθρωπότητας είναι αν είναι δυνατόν να υπάρχει ζωή και κάπου αλλού στο Σύμπαν, πέρα από τον πλανήτη Γη. Ο Άρης είναι ένας ιδανικός τόπος για την διερεύνηση του ερωτήματος αυτού διότι παρουσιάζει πολύ σημαντικές ομοιότητες με την Γη. Τα μέχρι στιγμής ευρήματα που έχουν συλλεχθεί από τις μη επανδρωμένες αποστολές στον πλανήτη, δείχνουν ότι κάποτε ο Άρης ήταν ζεστός, είχε πολύ νερό και πιο πλούσια ατμόσφαιρα (σε σχέση με την τωρινή) και άρα θα μπορούσε δυνητικά να φιλοξενήσει ζωή.
Κατανοώντας την επιφάνεια του πλανήτη και την εξέλιξή του
Ενώ η ζωή ξεπήδησε και εξελίχθηκε στην Γη, στον Άρη συνέβησαν εκτεταμένες κλιματικές αλλαγές. Η εξέταση δειγμάτων που έχουν ληφθεί από διάφορα τμήματα του πλανήτη (πετρώματα, ιζήματα κλπ) μπορούν να αποκαλύψουν σημαντικά στοιχεία για τη εξέλιξη της επιφάνειάς του.
Επίσης, η ανάλυση δειγμάτων της ατμόσφαιρας καθώς και η μελέτη των φωτοχημικών διεργασιών που συμβαίνουν σε αυτήν, μπορούν να δώσουν απαντήσεις σχετικές με την δημιουργία και την εξέλιξη της Αρειανής ατμόσφαιρας και την διαφοροποίησή της σε σχέση με την Γήινη.
Η μελέτη του πλανήτη Άρη καθώς και των γεωφυσικών διεργασιών που εξελίχθηκαν σε αυτόν θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα την ιστορία και την εξέλιξη τόσο του δικού μας πλανήτη όσο και των άλλων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.
Επανδρωμένες αποστολές
Οι επανδρωμένες αποστολές στον Άρη ενέχουν υψηλό ρίσκο και αντίστοιχα υψηλό κόστος. Προκειμένου να σχεδιαστούν έτσι ώστε να παρέχουν την μέγιστη δυνατή ασφάλεια στο πλήρωμα, μειώνοντας παράλληλα και το κόστος, είναι απαραίτητο να προηγηθούν μερικές ρομποτικές (μη επανδρωμένες) αποστολές οι οποίες θα έχουν συγκεκριμένους στόχους:
- Να ανακαλύψουν υλικά που μπορούν να αξιοποιηθούν κατά την παραμονή του πληρώματος
- Να αποκαλύψουν όλους τους κινδύνους κατά την παραμονή και εργασία του πληρώματος στην επιφάνεια του πλανήτη.
Πριν την αποστολή ανθρώπων στον Άρη πρέπει κατανοήσουμε όλους τους πιθανούς κινδύνους με τους οποίους αυτοί θα έρθουν σε επαφή. Ως παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί ο κίνδυνος να μεταφέρουν οι αστροναύτες στη Γη επικίνδυνο βιολογικό υλικό (άγνωστο στη Γη) στα σώματά τους ή στον εξοπλισμό τους. Φυσικά υπάρχουν και πολλοί άλλοι κίνδυνοι (πχ κοσμική ακτινοβολία, χαμηλή πίεση και θερμοκρασία) λόγω του αφιλόξενου για τον άνθρωπο περιβάλλοντος.
Το ταξίδι στον Άρη είναι εξαιρετικά δύσκολο κι ένας από τους λόγους είναι ότι θα πρέπει όλα να μεταφερθούν, όπως τα είδη επιβίωσης του πληρώματος (τρόφιμα, νερό) για την μετάβαση, την παραμονή και την επιστροφή στη Γή. Η σχεδίαση του ταξιδιού θα είναι πιο εύκολη αν αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες εφοδιασμού του πληρώματος με υλικά που μπορεί να υπάρχουν ήδη στον πλανήτη. Το νερό (που υπάρχει στον Άρη) για παράδειγμα, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του πληρώματος αλλά και για την δημιουργία καυσίμου για το ταξίδι της επιστροφής.
Οι ρομποτικές αποστολές είναι λοιπόν εξαιρετικά πολύτιμες διότι θα βοηθήσουν σημαντικά στην εκπλήρωση του πολυπόθητου ταξιδιού το οποίο θα πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να παρέχει την μέγιστη δυνατή ασφάλεια στο πλήρωμα και φυσικά την μέγιστη πιθανότητα για επιτυχή κατάληξη.